Chronisch ziek en sporten: waarom en tips.

Hoe vaak ik het niet hoor als ik op consult ben bij de reumaverpleegkundige of arts; het is belangrijk dat je blijft bewegen. In een groepsconsult hoor ik vaak meerdere patiënten hardop zuchten: hoe kun je, naast alle pijn en vermoeidheid, nog tijd maken voor sport? In vele ogen misschien onbereikbaar, maar met een aantal tips toch te doen. Vandaag een artikel over chronisch ziek zijn en sporten. Niet alleen voor mensen met fibromyalgie (zoals ik heb), maar ook effectief voor mensen met een andere chronische ziekte.

Van sportief naar bedlegerig
Ik was tot en met ik mijn pubertijd in ging een heel sportief meisje. Ik korfbalde fanatiek 2 á 3 keer per week en zat daarnaast ook nog op dansles. Prima te doen, totdat ik reumatische klachten kreeg. Eerst begon het met knie- en rugpijn na het sporten, maar al snel had ik de hele dag pijn. Ik stopte met dansen en al snel daarna stopte ik ook met korfbal. Anderhalf jaar lang heb ik niet gesport. Daardoor kwam ik zo'n 7 kilo aan, maar ik was er van overtuigd dat ik toch niet meer zou kunnen sporten, ook al had ik toen nog geen diagnose. Af en toe deed ik thuis wat oefeningen, maar daar raakte ik helemaal verstijfd van. Voor mij was het het einde van sporten, dacht ik. Ik lag dagen op bed en voelde me daar - eerlijk gezegd - prima bij.

Waarom is sporten toch belangrijk?
Toen ik de diagnose fibromyalgie kreeg viel alles op zijn plek. Vaak hoorde ik dat ik me aanstelde en dat het wel goed zou komen, maar nu wist ik: ik ben echt ziek en ik verzin niets. Bewegen was wel belangrijk, benoemde de arts meerdere keren. Ik besloot me, samen met mijn vriend, aan te melden bij de sportschool. Één van de beste keuzes die ik destijds heb gemaakt, achteraf gezien.
Door niet te bewegen, raak je eigenlijk in een neerwaartse spiraal. Als je spieren of gewrichten stijf zijn, heb je eigenlijk de neiging om niet te bewegen. Maar door niet te bewegen, worden ze nog stijver. Een neerwaartse spiraal dus, waardoor je je steeds stijver gaat voelen. Bewegen zorgt voor soepelheid. Daarnaast versterkt sporten je conditie en uithoudingsvermogen. Door de vermoeidheid hebben chronisch zieken soms niet eens de kracht om een trap op te lopen, maar als je conditie op peil is, gaat het traplopen toch wat makkelijker.

Tips
Om ondanks je chronische ziekte toch te blijven bewegen, deel ik graag een aantal tips met jullie. Ik wil wel bij vermelden dat deze tips gebaseerd zijn op persoonlijke ervaringen. Dit zijn dingen die voor mij werken en wellicht ook voor jullie. Iedereen is anders!

• Denk niet dat je onwijs heftige cardio oefeningen moet doen om fit te worden; rustige sporten zoals yoga en zwemmen kunnen ook al helpen. Het is belangrijk dat je je eigen grenzen niet overschrijdt, ga dus liever voor de minder pittige sport dan voor de heftige sport.
• Heb je stijve spieren en gewrichten? Volg dan eens een les yoga. Voor mij is dit echt heerlijk als ik stijve spieren heb. Na een les yoga kunnen mijn spieren er weer even tegen aan (althans, dat gevoel heb ik). De meditatie en ontspanningsoefeningen zijn ook heerlijk, je word je even bewust van jezelf.
• Een sportschool is ideaal voor sociale contacten en de variatie van sporten waar je uit kan kiezen. De sportschool waar ik bij zit heeft heel veel groepslessen. Mijn favorieten: yoga, bodybalance, zumba en sh'bam. Kies waar jij je op dat moment goed voor voelt.
• Bouw het langzaam op. Ga eerst één keer per week en bouw het op naar twee keer. Als dat goed voelt, kan je altijd nog een derde keer gaan, maar overdrijf het niet. Elke vorm van beweging is meegenomen.
• Ga niet over je grens. Gaat dat ene uurtje sporten goed? Stop er dan mee en wees er dankbaar voor. Voeg er niet nog een tweede uur aan toe, vaak moeten mensen met fibromyalgie (en misschien ook andere ziektes) dit de volgende dag bekopen. 
• Neem genoeg rust. Rust is na het sporten essentieel. Het is helemaal niet erg dat je na het sporten lekker languit op de bank gaat liggen, dat mag! Je bent actief bezig geweest, dus beloon jezelf daarvoor door uit te rusten. 

Ik hoop dat ik de mensen met een chronische ziekte die nog niet sporten een beetje uit die neerwaartse spiraal heb kunnen krijgen. Sporten is goed voor je algehele conditie en zorgt er daardoor voor dat je immuumsysteem sterker wordt. Overdrijf het niet, want de belangrijkste tips is (en blijft): luister naar je lichaam. Heb je pijn, ga dan niet. Doe wat voor jezelf goed voelt.